Anneke Jansen
Als ik over de drempel van de voordeur stap van het appartement waar ik mijn huisbezoek heb, waan ik mij altijd in een keer terug in de tijd. De tijd van mijn jeugd in de jaren zeventig, opgroeiend in een klein dorpje vlakblij Utrecht. Ik ben al vaker bij deze mevrouw geweest die vorig jaar de diagnose Alzheimer Dementie heeft gekregen. Een van mijn taken als persoonlijk begeleider dementie is hulp bij het behouden van een zinvol leven. Daarom heb ik in overleg met mevrouw en de zoon van mevrouw, een vrijwilliger aangevraagd. Ik kom mevrouw vertellen dat die gevonden is en dat zij binnenkort komt kennismaken. Mevrouw zegt hier blij mee te zijn. Maar nu eerst koffie,zegt mevrouw. En ik mag gaan zitten aan de tafel bij het raam. Mevrouw woont acht hoog en heeft een prachtig uitzicht over een groot deel van Muziekwijk.
Mevrouw geeft mij een wit kopje met rode bloemen,daar schenkt zij de koffie in.“Oh wat leuk,dit servies had mijn moeder vroeger ook”, roep ik enthousiast. Mevrouw begint meteen te vertellen. Dat ze zo vaak de draad van het leven kwijt is.. Dat ze vaak niet meer weet welke dag het is en dingen vergeet. Het maakt haar verdrietig en onrustig. Dan belt ze haar zoon weer op om het te vragen. “Ik vergeet inderdaad toch wel veel”,verzucht ze. “Weet u nog wanneer u dit servies kocht?” vraag ik haar. “O ja”, en er verschijnt een grote lach. “Dit servies heb ik gekocht bij Vroom en Dreesmann en het heet Arcopal servies. Dat was heel hip en je had het in drie kleuren. Het is erg sterk..”zegt mevrouw.
“Ik weet alles nog van vroeger”, zegt mevrouw trots. En ik krijg een mooi verhaal over haar jeugd in Amsterdam. Trots laat zij mij haar meubels zien, die zij al heeft sinds haar trouwen. Het ziet er gezellig uit in de woonkamer. Ook de bruine foto’s op het kastje laten een gelukkige jonge mevrouw zien. Dan komt het gesprek vanzelf op de problemen die zij ervaart in het heden. Het wegvallen van familie en vrienden. Het gevoel te hebben steeds een beetje meer alleen in het leven te komen staan. Want dit mist zij zo, even een gezellig belletje met haar vriendin van vroeger. Maar de vriendin is overleden en niemand weet meer hoe het vroeger was. En zij weet dit juist nog zo goed te vertellen…En ik krijg weer een mooi verhaal te horen over Friesland, waar haar ouders oorspronkelijk vandaan kwamen. Logeerpartijen bij oom en tante op de boerderij. Mevrouw krijgt er rode wangen van.
Op mijn telefoon heb ik via de dementiewinkel een gratis app geplaatst die ‘Dementie en herinneringen app’ heet. Je vindt de app hier: www.dementie-winkel.nl/dementie-en-herinneringen-app. Bij mensen met geheugenproblemen/dementie vallen veelal herinneringen uit het recente verleden het eerst weg; de informatie die het langst in het geheugen zit blijft het langst aanwezig. Zo kan het zijn dat een persoon niet meer weet wat hij gisteren heeft gegeten, maar nog wel weet waar hij vroeger met zijn ouders heeft gewoond. Het ophalen van herinneringen, ook wel reminiscentie genoemd, doet een beroep op hetgeen de persoon met dementie nog kan en weet. Het is voor mensen die voortdurend geconfronteerd worden met een afnemende geheugencapaciteit, een verademing om te ondervinden dat zij nog wel in staat zijn deze herinneringen op te halen. Deze app laat ik aan mevrouw zien, prachtig vind ze dit en we scrollen samen door de tijd.
“Kom je snel weer?“, vraagt mevrouw, als ik met mijn jas in de gang sta. “Ja, ik kom zeker snel weer”, bevestig ik. En ik krijg een dikke pakkerd van mevrouw. Was dit nu nostalgie of reminiscentie bedenk ik mij, als ik in de lift sta. In ieder geval via de kopjes met de rode bloemen kwamen we uit bij een tijd waar we beiden fijne herinneringen aan hebben.
