Zorgprogramma Diabetes

Bij diabetes type 2 kan het lichaam het bloedsuikergehalte niet meer zelf in evenwicht houden. Hierdoor kunnen lichamelijke klachten ontstaan. Een verbeterde leefstijl en medicijnen kunnen klachten helpen voorkomen.

• Heb ik een verhoogd risico op diabetes? Iedereen kan diabetes mellitus type 2 krijgen. Maar sommige mensen lopen meer risico dan anderen. Lees meer over het risico op diabetes type 2 op Thuisarts.nl.
• Wat kan ik zelf doen aan mijn diabetes? Als u diabetes heeft, komt u regelmatig bij de praktijkondersteuner of huisarts voor controle. Maar er zijn ook veel dingen die u zelf kunt doen en controleren. Lees er meer over op Thuisarts.nl diabetesbehandeling.

Diabetes vraagt om een goede begeleiding en behandeling. Verschillende hulpverleners spelen hierbij een rol. U, als cliënt van Zorggroep Almere kunt gebruik maken van het Zorgprogramma Diabetes. In het zorgprogramma helpt een team van begeleiders u om de gevolgen van diabetes te beperken en u ondanks uw ziekte optimaal te laten functioneren. Daarnaast biedt het Zorgprogramma ook andere voordelen. Zo  zijn er afspraken gemaakt met verschillende diëtistenpraktijken en optometristen waardoor dieetadvisering en/of de netvliesfoto niet ten koste gaat van uw eigen risico.

In de meeste gevallen zult u voor uw diabetes worden behandeld door uw huisarts en andere hulpverleners binnen en buiten uw gezondheidscentrum. Soms vindt verwijzing naar het Specialistisch spreekuur of de internist plaats.

Bij de behandeling van diabetes type 2 ligt de nadruk op de leefstijl. Denk hierbij aan bijvoorbeeld stoppen met roken, voldoende bewegen en gezond eten. Daarnaast gebruiken veel mensen met diabetes medicijnen. Medicijnen die het bloedglucose naar beneden brengen, maar ook middelen  die een cholesterol- en bloeddrukverlagende werking hebben. Dit heeft te maken met het verhoogde risico dat mensen met diabetes type 2 hebben op het krijgen van hart- en vaatziekten.

Deelnemen aan het zorgprogramma Diabetes betekent dat verschillende zorgverleners, binnen en buiten het gezondheidscentrum, nauw met elkaar samenwerken en de zorg op elkaar afstemmen.

Daarnaast zijn de kosten voor de huisarts, praktijkondersteuner, doktersassistente, apotheker, optometrist en diëtist in het programma opgenomen. Uw eigen risico voor bezoeken aan deze hulpverleners wordt niet aangesproken. Zorggroep Almere heeft met verschillende optometristen en diëtistenpraktijken kwaliteits- en samenwerkingsafspraken gemaakt. Deze gecontracteerde zorgverleners worden vanuit het zorgprogramma vergoed. Let op: kosten voor laboratoriumonderzoek gaan wel ten koste van het eigen risico.

Elk gezondheidscentrum van Zorggroep Almere heeft een diabetesteam. Dit team van hulpverleners zorgt samen met u voor een op maat gesneden behandeling en begeleiding. De behandeling is gericht op het onder controle krijgen en houden van uw bloedglucosegehalte, het vetgehalte (cholesterol) in het bloed, de bloeddruk en het voorkomen of tijdig herkennen van complicaties. Daarnaast begeleiden de teamleden u in het werken naar een gezondere leefstijl.

De behandeling van diabetes is teamwork. Het diabetesteam dat u begeleidt, bestaat uit:

Uzelf hebt een belangrijke rol in het omgaan met uw chronische ziekte en hoe u de ziekte een plaats geeft in uw dagelijks leven. We noemen dat ook wel zelfmanagement: zelf de regie en verantwoordelijkheid nemen voor de aandoening. Dat is fijn want u bepaalt voor een groot deel of de behandeling van uw diabetes wel of niet slaagt. U neemt samen met uw hulpverlener de beslissingen en u bepaalt zelf welke therapie of adviezen u opvolgt of niet. Een gezonde leefstijl is belangrijk, net als het hebben van (voldoende) kennis over de ziekte zelf en de mogelijkheden die Zorggroep Almere u biedt.

De huisarts is eindverantwoordelijk voor de medische zorg die u krijgt. Hij of zij is degene die u vertelt dat u diabetes heeft, draagt zorg voor uw medicatie en houdt het verloop van de diabetes en eventuele andere klachten in de gaten. Veel mensen met diabetes hebben ook andere aandoeningen. De huisarts zorgt samen met u voor de afstemming van de behandeling hiervan. De huisarts heeft nauw contact met de andere leden van het team en is altijd op de achtergrond betrokken bij de zorg die u ontvangt. Bij medische vragen of problemen over diabetes krijgt u altijd een doorverwijzing naar uw huisarts. Natuurlijk kunt u ook zelf een afspraak maken.

Korte tijd na de diagnose, doorgaans binnen één maand, verwijst de huisarts u door naar de praktijkondersteuner. U krijgt tijdens dit gesprek veel informatie. Daarom is het aan te raden uw partner of ander familielid mee te nemen. De praktijkondersteuner geeft uitleg over de ziekte, bespreekt uw leefstijl met u en geeft zo nodig adviezen. Ook reikt hij/zij u allerlei mogelijkheden aan om kennis op te doen over diabetes. Eventueel verwijst de praktijkondersteuner u door naar bijvoorbeeld een beweegprogramma van de fysiotherapeut, de diëtist of podotherapeut. Verder controleert de praktijkondersteuner uw bloedglucosewaarde, de bloeddruk en het gewicht. Hij/zij bespreekt met u wat het voor u betekent om diabetes te hebben.

Samen met u worden er doelen gesteld voor uw behandelplan. Daarnaast komen de verschillende activiteiten binnen en buiten Zorggroep Almere op gebied van diabetes aan bod en kunt u bespreken welke activiteiten bij u passen.

De eerste periode na het stellen van de diagnose diabetes heeft u veel contact met de praktijkondersteuner. Zodra u goed ingesteld bent en voldoende handvatten hebt om zelf aan de slag te gaan worden de contacten minder. U spreekt met de praktijkondersteuner af hoe vaak u op controle komt. Uiteraard is een afspraak tussendoor altijd mogelijk en bij klachten zelfs noodzakelijk.

De doktersassistente ondersteunt de huisarts en de praktijkondersteuner. De taken van de doktersassistente binnen de diabeteszorg kunnen per gezondheidscentrum verschillen. In elk geval heeft zij een belangrijke administratieve taak. Daarnaast meet zij de glucosewaarde en bloeddruk als dit tussendoor nodig is. Vaak doet zij kwartaalcontroles bij een deel van de mensen met diabetes.

De fysiotherapeut is deskundig op het gebied van uw bewegingsapparaat: botten, spieren en gewrichten. Misschien is het voor u belangrijk om meer te bewegen, maar kunt of durft u dat niet. In dat geval kan de fysiotherapeut u op weg helpen door uw conditie te verbeteren met een speciaal beweegprogramma. Na afloop kan de fysiotherapeut u adviseren welke vorm van bewegen het beste bij u past.

De diëtist is deskundig op het gebied van voeding. Voeding heeft grote invloed op uw bloedglucosewaarde, maar ook op uw cholesterolwaarde en bloeddruk. Mensen die pas diabetes hebben krijgen het advies zo spoedig mogelijk na het horen van de diagnose een afspraak te maken bij de diëtist. Maar ook als u al langer diabetes heeft, is het zinvol om met de diëtist naar uw voedingspatroon te kijken. Voedingsadviezen zijn belangrijk bij de behandeling van diabetes. Vooral als er sprake is van overgewicht, bij het instellen op insuline of bij andere problemen die met voeding te maken hebben. Denk bijvoorbeeld aan problemen met voeding tijdens de vakantie of Ramadan. De diëtist bespreekt uw voedingspatroon en geeft u advies.

Zorggroep Almere heeft speciaal voor diabeteszorg verschillende diëtisten: Bekijk hier de diëtisten van Zorggroep Almere.

Bij de apotheker kunt u terecht met vragen over de (bij)werking van uw medicijnen. Ook als u veel medicijnen gebruikt, is het verstandig om een gesprek te hebben met uw apotheker. Bij de apotheek kunt u informatie en uitleg krijgen over verschillende diabeteshulpmiddelen. U kunt dan denken aan glucosemeters, prikpennen, lancetten etc. Ook organiseren de meeste apotheken jaarlijks metercontroledagen waarbij zij uw glucosemeter kunnen controleren. Verder bespreekt de apotheker elk jaar samen met de huisarts of de verschillende medicijnen die u gebruikt goed zijn of moeten veranderen. Om uw medicijngebruik goed te kunnen bewaken, hebben de apothekers in Almere, apotheek De Brug in het ziekenhuis en de huisartsen allemaal inzicht in uw medicatiedossier.

Soms is het noodzakelijk dat er voor de behandeling van uw diabetes een internist ingeschakeld wordt. Meestal heeft dat te maken met het niet bereiken van een goede instelling van uw bloedglucose of bloeddruk, de wens om medicijnen te gebruiken die niet door uw huisarts kunnen worden voorgeschreven of door complicaties die u door de diabetes hebt gekregen.

Vaak is eenmalige verwijzing naar het specialistisch spreekuur voldoende, maar in een aantal gevallen is verwijzing  voor poliklinische controle door de internist noodzakelijk. Wanneer u samen met de internist de gewenste doelen in uw behandeling hebt bereikt, wordt de behandeling meestal door uw huisarts voortgezet. Behandeling door een internist gaat ten koste van uw eigen risico. Het gebruik van het specialistisch spreekuur is gratis.

Mensen met diabetes kunnen afwijkingen krijgen aan hun netvlies. Dat heeft te maken met mogelijke vaatschade als gevolg van hoge bloedglucosewaardes. Als dit in een vroeg stadium wordt ontdekt, zijn deze afwijkingen goed behandelbaar. Daarom wordt u tweejaarlijks opgeroepen voor het maken van een netvliesfoto (ook wel fundusfoto genoemd).

Op verschillende locaties in Almere is het mogelijk om onderzoek te doen. U ontvangt hiervoor thuis een schriftelijke uitnodiging of u maakt zelf een afspraak. Als er een afwijking is, krijgt u van uw huisarts een doorverwijzing voor de oogarts.

Mensen met diabetes hebben vaker problemen met het gevoel in hun voeten. Ook de doorbloeding in de voeten is soms minder. Dit zijn mogelijke nadelige gevolgen (complicaties) van diabetes. Om dit vroegtijdig te onderkennen controleren de praktijkondersteuner of de huisarts jaarlijks uw voeten. Bij afwijkingen volgt een verwijzing naar de podotherapeut. Zorggroep Almere werkt samen met Voetencentrum Wender en podotherapeutisch centrum Rondom.

Mensen met diabetes hebben ook kwetsbare voeten. Goede voetzorg is van belang om vervelende gevolgen, zoals wondjes aan uw voeten, te voorkomen. Bij de pedicure is vooral nagelzorg en het verwijderen van eelt in goede handen. Als u zorg nodig heeft, kunt u het beste gebruik maken van een pedicure met diabetes aantekening of de specialisatie diabetische voet. Kijk voor actuele informatie bij Provoet. In de meeste gevallen wordt de zorg van een pedicure niet vergoed.

Regelmatig hebben mensen met diabetes psychische problemen die direct te maken hebben met hun ziekte. Misschien vindt u het ook moeilijk om uw ziekte te accepteren of heeft u problemen op het werk of in uw gezin. Als u hierover wilt praten, dan kunt u via uw huisarts een gesprek aanvragen met de praktijkondersteuner GGZ in uw gezondheidscentrum.

Jaarlijks vinden controles van uw bloed en urine plaats door het laboratorium. Deze controles worden gedaan in het Flevoziekenhuis. Kijk wanneer u terecht kunt bij het Flevoziekenhuis voor bloed en aanvullend onderzoek. Uw cholesterolgehalte, uw lange termijnsuiker (Hba1c) en uw nierfunctie worden onder de loep genomen. Als het nodig is, kan een extra controle plaatsvinden.

Diabetes kan gelukkig goed worden behandeld. Bij de behandeling van diabetes ligt de nadruk op de leefstijl (stoppen met roken, meer bewegen, gewichtsbeheersing). Voor veel mensen is het nodig tabletten en/of insuline te gebruiken.

De behandeling van diabetes is gericht op het verlagen van de bloedglucose en het voorkomen van hart-en vaatziekten, die bij diabetes vaker voorkomen. Daarom zijn er strengere eisen aan uw cholesterolgehalte en bloeddruk dan bij iemand die geen diabetes heeft. De meeste mensen met diabetes gebruiken dan ook medicijnen om bloeddruk en cholesterol te verlagen.

Belangrijk bij de behandeling van diabetes zijn:

• Stoppen met roken
• Dieetadvisering
• Bewegen
• Behandeling met medicijnen

Kijk voor meer informatie ook bij www.thuisarts.nl

U kunt zelf veel invloed hebben op de hoeveelheid glucose in uw bloed. Bijvoorbeeld door te letten op de hoeveelheid koolhydraten die u eet en door regelmatig te bewegen.

Voor alle voedingsvragen kunt u terecht bij onze diëtistes. Vooral als u kampt met overgewicht, als u slecht in te stellen bent of als u van tabletten overgaat op insuline, is een bezoek aan de diëtiste een must.

Mensen die gebruik maken van het zorgprogramma diabetes kunnen zonder dat het ten koste gaat van hun eigen risico een afspraak maken met de diëtistes van Zorggroep Almere of de gecontracteerde diëtistenpraktijken. Voor een afspraak met de dietist is een verwijsbrief van de huisarts nodig.

Bewegen is voor iedereen gezond. Voor mensen met diabetes is het nog belangrijker om voldoende beweging te krijgen.

Speciaal voor mensen met diabetes type 2 bieden we een beweegprogramma. U doorloopt het beweegprogramma samen met een gespecialiseerde fysiotherapeut. In verschillende gezondheidscentra kunt u deze beweegprogramma’s volgen.

Informeer bij uw gezondheidscentrum.

Heeft u diabetes, dan is het belangrijk dat regelmatig wordt gecontroleerd of de ingezette aanpak werkt en lichamelijke problemen als gevolg van diabetes op tijd te ontdekken en te behandelen.

Als u insuline gebruikt is het noodzakelijk dat u met regelmaat uw bloedglucose controleert. Uw praktijkondersteuner legt u precies uit hoe, wat en wanneer u uw bloedglucose moet meten. Voor mensen die alleen tabletten gebruiken kan het ook prettig zijn om zo nu en dan zelf de bloedglucose te bepalen. Bijvoorbeeld omdat ze dan geen verlof hoeven te vragen op hun werk. Er zijn ook mensen, die meer inzicht willen krijgen over het verband tussen de hoogte van de bloedsuikers en hun leefstijl Denk hierbij aan het effect van voeding en bewegen op het bloedglucosegehalte.

Het is mogelijk bij uw Zorggroepapotheek tegen een zeer voordelig tarief een glucosemeter en teststrips aan te schaffen. Vanaf € 7,50 kunt u een startpakket kopen. Deze bestaat uit een glucosemeter, tien strips en een prikpen. Overleg met uw praktijkondersteuner om welke meters het gaat. Mensen die insuline gebruiken, krijgen hun meter en teststrips altijd vergoed.

Lees verder op thuisarts.nl:

• Wat heb ik nodig om mijn bloedsuikers te meten?
• Hoe hoog moet mijn bloedsuiker zijn?

Door de verhoogde bloedsuikers kan uw zenuwstelsel beschadigd raken en één van de gevolgen daarvan is dat u minder gevoel in uw voeten krijgt. Pijn en warmte worden dan minder goed gevoeld en er kunnen vervolgens allerlei lastig genezende wondjes ontstaan, zonder dat je dit direct merkt. Daarom is goede voetenzorg én voetencontrole van belang.

Tijdens uw afspraken voor de diabetescontroles worden uw voeten gecontroleerd, maar u kunt er zelf ook heel goed op letten!

Verzorgingstips

• Dagelijks wassen met lauwwarm water en weinig zeep.
• Regelmatig de voeten inspecteren, ook aan de onderzijde van de voet (eventueel handspiegel gebruiken).
• Geen voetenbaden nemen, dit maakt de voeten te week en dus te kwetsbaar.
• Niet droogwrijven, maar droogdeppen. Ook tussen de tenen!!
• Insmeren met baby-olie vinden veel mensen fijn.
• Nagels recht en niet te kort afknippen.
• Liever niet op blote voeten lopen.
• Wollen of katoenen sokken, zonder naden over de tenen.
• Panty’s binnenste buiten dragen, waardoor naden niet in de voet drukken

Schoentips

• Inspecteer regelmatig uw schoenen op onregelmatigheden (steentjes, opgerolde zool of scherpe naden).
• Draag schoenen zonder voelbare naden en/of stiksels (sportschoenen zitten vaak comfortabel).
• Schoenen kopen? Doe dit aan het eind van de middag en niet ’s morgens vroeg. In de loop van de dag worden voeten meestal wat dikker/meer opgezet.
• Bij twijfel over de juiste schoenen: raadpleeg uw podotherapeut.

Pedicurebezoek?

Kies iemand met een diabetesaantekening! Lees uw polis van de ziektekostenverzekering na op vergoeding van de podotherapeut
en/of pedicure.

Meer weten?

Vraag uw diabetesteam naar de folder: ‘Voorlichting diabetes voeten’

Bij mensen met diabetes mellitus kunnen afwijkingen aan de bloedvaten van het netvlies optreden. Deze afwijkingen hoeven niet direct klachten te geven, maar het is wel zaak ze tijdig te ontdekken en te behandelen. Zo kan blijvende schade aan het netvlies worden voorkomen.

Het is daarom belangrijk uw ogen jaarlijks te controleren met behulp van een fundusfoto. Dit is een foto van het netvlies van het oog waarbij afwijkingen als gevolg van de diabetes kunnen worden vastgesteld.

Op het moment dat er bij u diabetes mellitus type II is vastgesteld, volgen er meerdere afspraken bij uw huisarts of praktijkondersteuner. Tijdens deze afspraken komt ook het maken van deze foto aan de orde

Zorggroep Almere werkt samen met de optometristen van Saltro en Ellerman Optiek.  Een optometrist is iemand die speciaal is opgeleid om dit soort onderzoeken te doen.
Afhankelijk van waar u woont, wordt u gevraagd een afspraak te maken bij Saltro of bij Ellerman Optiek. De praktijkondersteuner kan u ook per e-mail aanmelden bij de optometrist. U krijgt dan automatisch een oproep.

Heeft  u eenmaal een netvliesfoto laten maken, dan wordt u jaarlijks door Ellerman Optiek of het afsprakenbureau van Saltro opgeroepen. Mocht de genoemde datum of tijd u niet schikken, dan kunt u de afspraak telefonisch wijzigen via:

• Saltro:    030-236 11 24
• Ellerman Optiek:  036 – 53 000 20

Als u om andere redenen bij de oogarts onder controle komt, is een vervolgonderzoek door Saltro of Ellerman over het algemeen niet meer nodig. Overlegt u in dat geval met de huisarts of praktijkondersteuner of u kunt worden afgemeld.

Over het maken van de netvliesfoto

• Het onderzoek is pijnloos en duurt ongeveer 10 minuten.
• In sommige gevallen is het nodig dat de medewerker u oogdruppels toedient om goede foto’s te kunnen maken. De oogdruppels maken uw pupillen wijd gedurende 4 tot 8 uur. Daardoor ziet u wazig en kunt u last hebben van het licht. Gebruik zo nodig een zonnebril. Neem in die periode niet zelf deel aan het verkeer, vermijd zelf autorijden of fietsen. Neem bij voorkeur iemand mee die u kan vervoeren. Als u 8 uur na het oogdruppelen klachten blijft houden, kunt u het beste contact opnemen met uw huisarts.

Mochten er afwijkingen aan uw netvlies worden geconstateerd, dan wordt uw huisarts hierover geïnformeerd.

Bloed en urine-onderzoek gebeurt bij het laboratorium of in uw gezondheidscentrum.

Moet ik nuchter komen om mijn bloed te laten prikken?
Ja, u mag vanaf 22.00 uur de avond voordat u zich laat prikken niet meer eten of drinken. Wel mag u water of thee zonder suiker gebruiken.

Medicijnen in verband met uw diabetes neemt u pas weer in als u ook weer mag eten en drinken, dus ná het bloedprikken.

Als u insuline spuit mag u vóór het prikken in het laboratorium niet spuiten. Raadpleeg
gerust uw praktijkondersteuner of uw huisarts als u hierover vragen heeft.

Ten behoeve van het urine- onderzoek graag ochtend-urine in een schoon urinepotje inleveren bij het laboratorium of bij uw gezondheidscentrum. De urine wordt gecontroleerd op beginnende nier- en vaatschade.

Wat bekeken in het bloedonderzoek?

• Uw cholesterol (ldl, hdl, triglyceriden) in verband met risico op hart- en vaatziekten.
• Uw HBA 1C (= het gemiddelde in de bloedglucosewaardes van de laatste 6 weken) om het verloop van de diabetes in kaart te brengen.
• Uw kreatinine wordt bepaald in verband met controle van uw nierfunctie.
• Uw kalium wordt gemeten omdat dit een stof is die belangrijk is voor een goede bloedsamenstelling.

Urinepotje

Gebruik een urinepotje in plaats van bijvoorbeeld een oude mayonaisepot. Door een klein restje mayonaise kan uw eiwit-uitslag al afwijken! Urinepotjes zijn voor een geringe bijdrage bij uw gezondheidscentrum of apotheek te koop.

Flevoziekenhuis

Het Flevoziekenhuis beoordeelt de bloed- en urine-onderzoeken. Ook als u in uw eigen gezondheidscentrum bent geprikt, wordt de bepaling van de waardes toch gedaan door het Flevoziekenhuis.

Jaarlijks vinden controles van uw bloed en urine plaats door het laboratorium. Deze controles worden gedaan in het Flevoziekenhuis of in uw eigen gezondheidscentrum. Kijk wanneer u terecht kan voor bloed en aanvullend onderzoek. Uw cholesterolgehalte, uw lange termijnsuiker (Hba1c) en uw nierfunctie worden onder de loep genomen. Als het nodig is, kan een extra controle plaatsvinden.

Kijk op onderstaande websites voor meer informatie over diabetes en wat u kunt doen voor een gezonde leefstijl:

• www.diabetes.nl
• www.kijkopdiabetes.nl
• www.diep.info
• www.voedingscentrum.nl
• Apotheek.nl: meten van bloedglucose en spuiten van insuline

Diabetesvereniging Nederland is een vereniging voor leden door leden. Hun missie is om alle mensen met diabetes en hun omgeving te verenigen. Samen zetten zij zich in voor kwaliteit van leven. Ze streven naar voluit leven met diabetes met zoveel mogelijk eigen regie.

• Ze zetten zich in voor de belangen van mensen met diabetes, bijvoorbeeld als het gaat om vergoedingen.
• Ze organiseren cursussen, trainingen en webinars. Hier kunt u gratis of met korting (als u lid bent) aan deelnemen.
• Als lid krijgt u korting op zorgverzekeringen.
• Gratis e-books via de website voluitlevenmetdiabetes.nl (speciaal voor mensen met diabetes type 2).
• Via DVN winkel kunt u hulpmiddelen bestellen. Op producten die niet vergoed worden krijgen leden korting.

Diabetesvereniging Nederland organiseert allerlei activiteiten in het land om andere mensen met diabetes te ontmoeten. Bijvoorbeeld Diabetescafés en wandelingen.

Als u diabetes heeft, doet u er goed aan lid te worden van Diabetesvereniging Nederland. Naast alle persoonlijke voordelen die een lidmaatschap heeft, geldt ook: hoe meer leden, hoe beter de vereniging zich voor u kan inzetten. Voor €54 euro per jaar bent u al lid van Diabetesvereniging Nederland en ontvangt u gratis het ledenmagazine Diabc. Aanmelden kan via: www.dvn.nl/help-mee/word-lid.

Adres: Stationsplein 139
3818 LE Amersfoort

Telefoon: 030 – 463 05 66
E-mail: info@dvn.nl
Website: www.dvn.nl