Een kers op de taart voor een verloskundige, dat waar je het ècht voor doet, is een gezonde moeder met een gezond kind. De thuisbevallingscultuur, Nederlands immaterieel cultureel erfgoed, is niet altijd positief in het nieuws. Hopelijk kan dit bevallingsverhaal daar een klein beetje tegenwicht aan bieden.
22.37 uur
De diensttelefoon gaat. Het is de partner van één van onze uitgerekende zwangeren, ze verwachten hun tweede kindje. Ze hebben een wens tot thuis bevallen in bad. Het zou zo mooi zijn als dat lukt! Hun eerste kwam een aantal jaar geleden erg snel ter wereld, dus wilde hij even doorgeven dat zijn vrouw vier weeën in een uur had. Ik open haar dossier en zie inderdaad staan ‘*let op, bevalt snel!’ Ik praat ook even met haar. Ze geeft aan dat het nog wel gaat, het voelt als pittige voorweeën. We wachten nog even af tot de frequentie en kracht opgelopen zijn. Ondertussen probeer ik nog even te slapen. Voor mijn collega’s: jullie weten, dat is zo makkelijk nog niet in dit geval. Na wat heen en weer draaien en haar adres vast opgezocht te hebben ben ik toch even weggedommeld.
03.57 uur
De telefoon gaat weer. Deze keer krijg ik van meneer de update dat de laatste 10-11 weeën wel erg regelmatig waren. Ze komen elke 4 minuten en duren 40-50 seconden. Dat is een duidelijk verhaal, ik kom er meteen aan.
20 minuten later sta ik aan de voordeur en klop ik aan (dat doen we bijna standaard als we weten dat er nog anderen in huis slapen). Ik hoor geluid vanuit de woonkamer komen. Ik herken het meteen. Deze baby heeft haast en mama is al ontzettend hard aan het werk, dit zal niet lang duren.
Als ik de woonkamer binnenkom zit ze daar midden in de woonkamer in het grote bad. Het is geen officieel bevalbad, maar dat maakt niets uit! Het is heerlijk groot. Er was alleen nog niet zo veel tijd om het te vullen, dus er staat nog maar een klein laagje water in. Ze houdt de waterslang vast en laat het lekkere warme water over haar zwangere buik lopen. Ze heeft zelfs een mondkapje op! Bedankt grote vriend C-19.. maar als je bevalt hoef je geen mondkapje op in je eigen huis. Dus het eerste wat ik doe is haar van het mondkapje afhelpen.
Ze is helemaal in de weeën en luistert naar haar lichaam. Ik zie dat de vliezen al aanspannen en opbollen tussen haar benen. Ze voelt het zelf ook met haar eigen hand. Ik stel haar gerust, luister naar het hartje van de baby en zeg “het gaat heel goed, ze komt er al snel aan!”
Ik geef haar man mijn autosleutel en vraag of hij mijn spoedtas uit de auto haalt. Oma is er ook, zij helpt me met het klaarleggen van doeken. Binnen een mum van tijd is alles gereed voor de opvang van de baby. Mama kan het zelf niet geloven dat het zo snel gaat. Ze denkt het niet te kunnen. Met zijn drieën motiveren we haar. Zij kan dit!
Ze komt tot rust, ik vertel haar in de korte pauze voor de volgende wee dat als de vochtblaas knapt, ze het hoofdje zelf kan voelen en het met meepersen tijdens de wee zo geboren kan laten worden. Omdat het bad zo groot is en ze er middenin zit, kan ik er niet direct bij. Ik bedenk me, als het moet stap ik erin. Dan maar natte sokken. Ik heb het volste vertrouwen in deze vrouw dat ze dit zelf kan!
En dat ze het zelf kon, heeft ze bewezen. Ze heeft het begrepen, bij de volgende wee breekt ze met haar eigen hand de vochtblaas en zien we daarna al hele mooie donkere haartjes. Het is nog even wennen voor mama om mee te duwen. Ik stel haar voor een natuurlijkere houding aan te nemen dan half liggend. Op handen en knieën, zo kan ze straks ook zelf haar baby opvangen. Drie weeën later is het zover, ze begeleidt zelf met haar eigen hand heel gedoseerd het hoofdje. Ik help haar alleen de schouders te laten komen, waarna ze zelf haar baby aanpakt en tegen haar borst drukt. Wat een opluchting! Ze is meteen heel helder en gaat weer rustig in het water zitten. Samen met haar partner en moeder begroet ze het prachtige meisje. Ik geef haar een doek zodat ze haar zelf kan afdrogen. De baby wordt mooi roze en laat luidkeels van zich horen.
Boven was grote zus al wakker geworden van het geluid maar ze was geïnstrueerd boven te blijven tot haar zusje er was. Papa roept haar en ze komt snel kijken.
Ik ben getuige van dit mooie moment. Dit meisje komt letterlijk in een warm bad ter wereld! “Mag ze al aan de borst?”, vraagt moeder. Ja, natuurlijk mag dat! In een oogwenk ligt het kleine meisje te drinken. Ik wacht rustig af tot de nageboorte zich aankondigt.
Dan zien we inderdaad een klein wolkje bloed zich uitspreiden in het water. Het is volkomen normaal, een teken dat de moederkoek loslaat. De navelstreng is uitgeklopt, dus laat ik papa deze doorknippen. En nu? Nu kan de moederkoek geboren worden. Ze kijkt me vragend aan. Ik moet nog steeds eigenlijk te ver reiken om er goed bij te kunnen dus bedenk me: “waarom laat ik haar dit ook niet zelf doen?” Alsof het de normaalste zaak van de wereld is pakt ze de navelstreng beet, beetje glibberig, niet zoveel grip. Ik help haar door een klem op de navelstreng te zetten. Nu kan ze het zelf. Zonder dat ze het doorheeft neemt ze zelf de juiste houding aan (terwijl haar baby nog aan de borst ligt te drinken), pakt de klem en geeft aan, “Ja ik voel dat hij komt.” En gelijk heeft ze. De placenta wordt geboren en ze bekijkt hem aandachtig.
Zo bijzonder, maar ook zo natuurlijk. Snel kijk ik of er hechtingen nodig zijn, nee hoor. Niets.
Tijd om de kraamverzorgende te bellen, dat was me door de snelheid eerder nog niet gelukt. Als de kraamverzorgende arriveert is moeder al bezig met zich aankleden. We ruimen samen wat op en kijken de baby na.
Met een voldaan gevoel laat ik dit kersverse gezin achter. Dit is de kracht van de natuur, de pracht van de thuisbevalling.
*publicatie met toestemming gezin
Maaike Verhoeven verloskundige team blauw